Erbo-de-sant-Benòni
Geum urbanum
Rosaceae
Àutri noum : Erbo-benido, Erbo-de-sant-Benet, Benido, Benouito.
Noms en français : Benoîte commune, Herbe de saint Benoît.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Benòni es uno planto coumuno de bos fres que se recounèis à si fueio coumpausado, si flour jauno pourtado pèr un long pecou, pièi sis akène roujo amé un long estile.
Usanço :Li jóuini fueio podon èstre manjado en ensalado, pamens èi subretout la racino óudouranto qu'es emplegado coume sabourun, à la plaço dóu clavèu de girofle. Douno de goust au vin, à l'aigardènt e i dessèr. Aquesto racino estènt proun astringènto s'emplego coume venoutounico (cambo lourdo e moureno) e contro la fouiro. A peréu d'ùni prouprieta antiseptico e analgesico.
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Geum
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Bos fres
- Orle de bos
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Geum urbanum L., 1753
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )